آمار پاک نوشته | هفته دوم شهریور ۱۴۰۴

تجمیع تجربه‌ها

روزنامه آرمان ملی

محسن  پاک آیین

دعوت آقای دکتر علی لاریجانی از آقای دکتر علی باقری برای حضور در شورای عالی امنیت ملی، موجب سوالاتی از سوی خبرنگاران از جمله خبرنگار روزنامه «آرمان ملی» شد؛ از جمله احتمال انتقال پرونده هسته‌ای به این شورا. در پاسخ به این دغدغه‌ها، نکاتی قابل تأمل است که در قالب یک یادداشت ارائه می‌شود. آنچه تاکنون به‌عنوان سیاست کلان نظام مورد تأکید قرار گرفته و شورای عالی امنیت ملی نیز آن را تأیید کرده، این است که مدیریت و پیگیری برنامه هسته‌ای و مذاکرات مرتبط با آن بر عهده وزارت امور خارجه باشد. این وزارتخانه در سال‌های اخیر، متولی اصلی روند مذاکرات بوده و همچنان مسئولیت پیشبرد گفت‌وگوهای هسته‌ای را بر عهده دارد. البته باید توجه داشت که در درون شورای عالی امنیت ملی، کمیته‌ها و بخش‌هایی فعال هستند که به طور تخصصی بر پرونده هسته‌ای کار می‌کنند.

اما این فعالیت‌ها به معنای انتقال مسئولیت مذاکرات به شورا نیست. تصمیمات نهایی درباره سیاست هسته‌ای کشور، طبق روال، در شورای عالی امنیت ملی اتخاذ می‌شود، ولی مجری مذاکرات همچنان وزارت خارجه است. حضور دکتر علی باقری در شورا را نباید صرفاً به موضوع هسته‌ای محدود کرد. سابقه ایشان در وزارت خارجه و نیز حضور طولانی‌مدت در شورای عالی امنیت ملی، ظرفیت ارزشمندی برای سیاست خارجی کشور ایجاد می‌کند. تجربه‌های وی نه تنها در حوزه هسته‌ای، بلکه در موضوعات کلان سیاست خارجی مانند توسعه روابط با همسایگان، تقویت همکاری با کشورهای همسو، نگاه به شرق و همچنین تنظیم مناسبات متوازن با اروپا قابل استفاده است. بنابراین حضور ایشان در شورا را باید در چارچوبی فراتر از پرونده هسته‌ای ارزیابی کرد. وزارت امور خارجه در مسیر مذاکرات، همواره از مشورت نهادهای مختلف بهره برده و شورا یکی از مهم‌ترین این نهادهاست. حضور آقای باقری می‌تواند موجب هم‌افزایی بیشتر میان وزارت خارجه و شورای عالی امنیت ملی شود. این هم‌افزایی، روند هماهنگی در سیاست خارجی کشور را تقویت خواهد کرد. یادآوری این نکته ضروری است که در دوره‌ای که دکتر باقری سرپرست وزارت خارجه بودند، ارتباط سازنده‌ای با دکتر عراقچی - عضو شورای راهبردی روابط خارجی- برقرار شد. آن همکاری و تبادل نظر، به هماهنگی در سیاست خارجی یاری رساند و اکنون نیز می‌تواند در سطحی گسترده‌تر تکرار شود. به طور کلی، حضور ایشان در شورای عالی امنیت ملی را باید فرصتی برای تجمیع تجربه‌های گذشته و ایجاد انسجام بیشتر در سیاست خارجی دانست. چنین هماهنگی‌ای نه تنها به روند مذاکرات هسته‌ای، بلکه به کل دیپلماسی جمهوری اسلامی ایران کمک خواهد کرد.

Europe and The Last Straw

By: Mohsen Pakaein

Europe and The Last Straw

TEHRAN, Sep. 01 (MNA) – Europe’s activation of the snapback mechanism against Iran marks its final diplomatic move, aiming to pressure Tehran while risking the collapse of ongoing negotiations and exposing its alignment with US and Israeli agendas.

The proverb "the last straw" means the last chance, the last resort, or the last effort that causes a change in a situation and one must use the utmost care and attention in using it, because there is no hope for other opportunities. This proverb is a picture of the European troika that has used all its tricks against the Iranian nation and now only one shot is left, and that is to activate the trigger mechanism. With this shot, Europe destroyed the bridges behind it, closed the path of diplomacy, and showed its obedience to America.

The goals of Europe in taking this action and its results are reviewed below.

1. Europe's apparent goal in this action is to try to restore Security Council resolutions that directly and indirectly target Iran. The European countries hope to use pressure to convince Iran to negotiate with the United States, allow IAEA inspectors to visit Iran's nuclear facilities, and learn about the amount of enriched uranium. Although Iran has explicitly stated that Europe does not have the authority and the right to activate the trigger mechanism due to its failure to fulfill its obligations under the JCPOA, a look at the provisions of previous UN resolutions shows that the return of these resolutions does not put more pressure on Iran than the sanctions imposed by the United States and Europe. For example, Resolution 1696, after expressing concern about the goals of Iran's nuclear program, called for a halt to the uranium enrichment program without imposing sanctions. Resolution 1737 sanctions nuclear weapons delivery systems and prohibits other countries from training Iranian nationals, and imposes binding sanctions on the Iranian government and Iranian individuals and entities related to nuclear activities. The resolution also requires countries to notify the International Atomic Energy Agency (IAEA) of any export of specific nuclear and missile items to Iran. Under Resolution 1747, Iran is prohibited from directly or indirectly acquiring, selling, or transferring any conventional weapons and weapons registered with the United Nations or related goods by its own country or Iranian nationals, aircraft, or vessels, and other countries are not allowed to purchase these items from Iran. Resolution 1803 again refers to nuclear weapons delivery systems and adds new individuals and entities to the Council's nuclear sanctions list. The resolution also imposes economic sanctions, including controlling Iran's exports and imports, especially dual-use goods in military and civilian industries, and imposes certain restrictions on Iranian banks and institutions. In Resolution 1929, it was stated that Iran had no right to buy or sell ballistic missiles and to profit from this technology. It also prohibited the transfer of any tanks, armored vehicles, combat aircraft, attack helicopters, high-caliber artillery, military ships, missiles and their related systems and components to Iran by other countries. The freezing of assets of three companies related to the Islamic Republic of Iran Shipping Lines (IRISL), 15 companies related to the Revolutionary Guard Corps, and 40 other Iranian companies made this resolution heavier than previous resolutions against Iran's military activities. As can be seen, the UN Security Council sanctions mainly target Iran's economic ties related to military and nuclear issues, and none of them authorize an attack on Iran. While the European Union sanctions and unilateral sanctions by various countries such as the United States and the United Kingdom directly target the banking system, including the central bank and operating banks, oil sales, foreign exchange reserves, etc., and are the most extensive sanctions against Iran in terms of diversity and scope. However, Iran has not only reduced the destructive effects of the sanctions with its initiatives, but has also made remarkable progress after the imposition of sanctions in the fields of oil, gas, industry, health, science, and the peaceful nuclear program.

However, the return of Security Council sanctions lacks new effectiveness and only deprives Europe of friendly interaction with Iran.

2. Europe's hidden goal in activating the trigger mechanism is a type of psychological operation that tries to worry the Iranian people by magnifying the risks of this issue and influencing the fluctuations of the currency and gold markets in the direction of its goals. In this regard, even the Parsin TV page has published parts of the statements of experts from the British BBC network about the trigger mechanism, in which the experts of this network say: The trigger mechanism against Iran is symbolic and is not a strange event; it will not create any special changes in the Iranian economy because Iran has passed more severe sanctions than this.

3. Another goal of Europe in creating a news focus on activating the trigger mechanism is to divert public opinion, especially the people of Europe, from the inability to resolve the Ukraine issue, as well as the collusion of the leaders of England, France, and Germany with the Zionist regime to continue the genocide in Gaza and the aggression against Syria and Lebanon. It is also the responsibility of independent and committed media outlets to expose this goal of Europe.

Overall, the decision by the three European countries will close the door to diplomatic action and disrupt ongoing talks between Iran and the International Atomic Energy Agency. This action will also undermine confidence in Security Council decisions and ultimately make Europe regret Iran's counter-reactions.

اروپا و آخرین تیر ترکش

اروپا و آخرین تیر ترکش

ضرب‌المثل «آخرین تیر ترکش» به معنای آخرین فرصت، آخرین راه چاره، یا آخرین تلاش است که موجب تغییر یک وضعیت می شود و باید نهایت دقت و توجه را در استفاده از آن به کار برد، زیرا دیگر امیدی به فرصت‌های دیگر نیست .این ضرب‌المثل تصویری از تروئیکای اروپا است که تمام ترفندهای خود علیه ملت ایران را به کار بسته و حالا فقط یک تیر برایش باقی مانده و آن هم فعال سازی مکانیسم ماشه است و اروپا با این شلیک،پل های پشت سر را خراب کرد،مسیر دیپلماسی را بست و مراتب اطاعت خود از آمریکا را نشان داد.
اهداف اروپا از این انجام این اقدام و نتایج آن ذیلا مرور می شود.

۱.هدف ظاهری اروپا از این اقدام تلاش برای بازگرداندن قطعنامه‌های شورای امنیت است که به‌طور مستقیم و غیر مستقیم ایران را هدف قرار می‌دهند.آسه کشور اروپایی امیدوار هستند در سایه اعمال فشار،ایران را متقاعد به مذاکره با آمریکا،اجازه به بازرس های آژانس برای بازدید از مراکز هسته ایران و اطلاع از میزان اورانیوم غنی شده،نمایند.اگرچه ایران صریحا اعلام کرده که اروپا به دلیل عدم انجام تعهدات برجامی،صلاحیت و وجاهت فعال سازی مکانیسم ماشه را ندارد اما در عین حال نگاهی به مفاد قطعنامه های قبلی سازمان ملل نشان می دهد که بازگشت این قطعنامه ها نیز فشاری بیشتر از تحریم های وضع شده توسط آمریکا و اروپا بر ایران وارد نمی کند.برای مثال قطعنامه ۱۶۹۶ پس از ابراز نگرانی از اهداف برنامه هسته‌ای ایران،بدون وضع تحریم، خواسته است تا برنامه غنی‌سازی اورانیوم متوقف شود. قطعنامه ۱۷۳۷ به تحریم سیستمهای پرتاب تسلیحات هسته‌ای و ممنوعیت آموزش اتباع ایرانی توسط دیگر کشورها پرداخته و تحریم‌های الزام‌آورعلیه دولت ایران و افراد و نهادهای ایرانی مرتبط با فعالیت‌های هسته ای وضع کرده است.در این قطعنامه همچنین کشورها موظف شده اند هرگونه صادرات اقلام خاص هسته‌ای و موشکی به ایران را به آژانس بین‌المللی انرژی اتمی (IAEA) اطلاع دهند.به موجب قطعنامه ۱۷۴۷، ایران از تجهیز، فروش یا انتقال مستقیم و غیرمستقیم هر گونه سلاح و تسلیحات متعارف ثبت شده در سازمان ملل یا کالای مرتبط با آن توسط کشور خود یا اتباع، هواپیماها و کشتی‌های ایرانی منع شده و بقیه کشورها نیز حق خرید این اقلام را از ایران ندارند.در قطعنامه ۱۸۰۳ مجددا به سیستمهای پرتاب تسلیحات هسته ای اشاره شده و افراد و نهادهای جدیدی به فهرست تحریم‌های هسته‌ای شورا اضافه گردیده است.همچنین در این قطعنامه، تحریم‌هایی اقتصادی از جمله کنترل صادرات و واردات ایران و خصوصاً کالاهای دارای مصرف دوگانه در صنایع نظامی و غیرنظامی وضع و برخی محدودیت‌ها برای بانک‌ها و موسسات ایرانی تصویب شد.در قطعنامه ۱۹۲۹ گفته شد ایران حق خرید و فروش موشک‌های بالستیک و ایجاد منفعت از این فناوری را ندارد. همچنین انتقال هرگونه تانک، خودروهای زرهی، هواپیماهای جنگی، هلیکوپترهای تهاجمی، توپخانه کالیبر بالا، کشتی‌های نظامی، موشک و سیستم‌ها و قطعات مرتبط با آن‌ها به ایران توسط کشورهای دیگر ممنوع گردید. بلوکه شدن دارایی‌های سه شرکت مرتبط با خطوط کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران (IRISL)،۱۵ شرکت مرتبط با سپاه پاسداران و ۴۰ شرکت دیگر ایرانی،وزن این قطعنامه را نسبت به قطعنامه های پیشین علیه فعالیت های نظامی ایران سنگین تر ساخت.همانگونه که مشاهده می شود تحریم های شورای امنیت سازمان ملل عمدتا ارتباطات اقتصادی ایران که مرتبط با مباحث نظامی و اتمی است را هدف قرار داده و در هیچکدام از آنها مجوز حمله به ایران داده نشده است.در حالی که تحریم‌های اتحادیه اروپا و تحریم‌های یک‌جانبه از سوی کشورهای مختلف مانند آمریکا و انگلیس، مستقیماً نظام بانکی از جمله بانک مرکزی و بانک های عامل،فروش نفت، ذخایر ارزی و... را هدف قرار داده واز حیث تنوع و گستردگی،وسیع‌ترین تحریم‌ها علیه ایران است.با این وصف،ایران با ابتکارهای خود نه تنها آثار مخرب تحریم ها را کاهش داده بلکه پیشرفت های شگرفی نیز بعد از وضع تحریم ها در حوزه های نفتی،گازی،صنعتی،بهداشتی،علمی و برنامه صلح آمیز هسته ای داشته است.با این وصف بازگشت تحریم های شورای امنیت فاقد تاثیرگذاری جدید است و تنها اروپا را از تعامل دوستانه با ایران محروم می سازد.

۲.هدف پنهان اروپا از فعال سازی مکانیسم ماشه،از نوع عملیات روانی بوده که سعی دارد با بزرگنمایی خطرات این موضوع،مردم ایران را نگران کرده و بر نوسانات بازار ارز و طلا در مسیر اهداف خود تاثیر بگذارد.در همین رابطه حتی صفحه پارسین TV بخش هایی از اظهارات کارشناسان شبکه انگلیسی بی بی سی درباره مکانیسم ماشه را منتشر کرده که در آن کارشناسان این شبکه می‌گویند: مکانیسم ماشه علیه ایران نمادین است و اتفاق عجیب و غریبی نیست؛ تغییرات خاصی در اقتصاد ایران ایجاد نخواهد کرد چرا که ایران تحریم‌های شدیدتر از این را گذرانده است.در این رابطه وظیفه اصحاب رسانه و بخصوص رسانه ملی این است که با مدیریت اطلاع رسانی و ارائه تحلیل های روشنگرانه،عملیات روانی اروپا را خنثی نمایند.

۳.مقابله با انسجام ملی و وحدت نظر ملت ایران و سلایق سیاسی برای ایجاد اختلاف و تفرقه نیز یکی از اهداف پنهان اروپا از فعال سازی مکانیسم ماشه است.در این مقطع ضرورت دارد اصحاب قلم و سخن هوشمندانه از برجسته سازی اختلافات جناحی مرتبط با مذاکرات هسته ای و بخصوص کشاندن این مباحث به کوچه و بازار پرهیز کرده و با تمرکز بر منافع ملی و حفظ اتحاد و یکپارچگی،آثار روانی مکانیسم ماشه را کاهش دهند.

۴.هدف دیگر اروپا از ایجاد تمرکز خبری بر فعال سازی مکانیسم ماشه،انحراف افکار عمومی بخصوص مردم اروپا از ناتوانی در حل مسئله اوکراین و همچنین همدستی سران انگلیس،فرانسه و آلمان با رژیم صهیونیستی برای تداوم نسل کشی در غزه و تجاوز به سوریه و لبنان است.افشاگری نسبت به این هدف اروپا نیز بر دوش رسانه های مستقل و متعهد است.

در مجموع تصمیم سه کشور اروپایی باب اقدامات دیپلماتیک را خواهد بست و گفت‌وگوهای جاری بین ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را مختل خواهد کرد این اقدام همچنین اعتماد به تصمیمات شورای امنیت را تضعیف کرده و در نهایت اروپا را در با واکنش های متقابل ایران، پشیمان خواهد ساخت.

رفت‌وآمدهای وزیر امور خارجه به کشورهای همسایه تأثیرگذار بوده است

سفیر پیشین ایران در جمهوری آذربایجان با اشاره به یکساله شدن دولت چهاردهم در ارزیابی عملکرد دولت نکاتی را بیان کرد.

باشگاه خبرنگاران جوان - محسن پاک آئین سفیر پیشین ایران در جمهوری آذربایجان در گفت و گو با باشگاه خبرنگاران جوان با اشاره به یکساله شدن دولت چهاردهم در ارزیابی عملکرد دولت بیان کرد: در یک ارزیابی کلی از سیاست خارجی دولت چهاردهم طی یک سال گذشته، می‌توان گفت که دستگاه دیپلماسی در این مدت، پرکار، تأثیرگذار و همگام با سیاست‌های کلان نظام عمل کرده است. این ارزیابی را می‌توان در چند حوزه دنبال کرد.

وی ادامه داد: در حوزه تقویت روابط با همسایگان، دولت چهاردهم در چارچوب سیاست همسایگی، رویکردی راهبردی اتخاذ کرده است. این در حالی است که پیش از این، در مقاطعی نگاه به روابط با همسایگان تاکتیکی بود؛ بدین معنا که تنها در زمان نیاز، به دنبال تقویت ارتباطات بودیم و پس از رفع آن، این رویکرد کنار گذاشته می‌شد. اما سیاست دولت چهاردهم ، متضمن رویکردی راهبردی و بلندمدت در همکاری با همسایگان است. تنظیم سند راهبردی بلندمدت ۲۰ ساله با روسیه و عراق و پیگیری سندی مشابه با ارمنستان، نشان‌دهنده همین نگاه راهبردی است. رفت‌وآمدهای وزیر امور خارجه، شخص رئیس‌جمهور و سایر مقامات به کشورهای همسایه، بسیار تأثیرگذار بوده است. برای مثال، در یکی از درگیری‌های منطقه‌ای، شاهد آن بودیم که تمام کشورهای همسایه، اقدامات تجاوزکارانه رژیم صهیونیستی را محکوم کردند؛ در حالی که در دوران جنگ تحمیلی، چنین رویکردی وجود نداشت و برخی همسایگان از صدام حمایت می‌کردند. همچنین، سازمان همکاری اسلامی با ۵۴ عضو، شورای همکاری خلیج فارس و کشورهای حوزه قفقاز نیز با صدور بیانیه‌های مستقل، این اقدامات را محکوم کردند. این موارد، به همراه رفت‌وآمدها و برگزاری کمیسیون‌های مشترک، نشان‌دهنده اهتمام دولت به روابط با همسایگان است.

پاک آئین افزود: در ابعاد فرامنطقه‌ای نیز دولت به تقویت روابط با کشورهای همسو، یعنی کشورهایی که به دنبال چندجانبه‌گرایی و مخالف یکجانبه‌گرایی و سلطه آمریکا در روابط بین‌الملل هستند، پرداخت. روابط با کشورهایی در آمریکای لاتین و آفریقا تقویت شد و با کشوری مانند چین، سند همکاری راهبردی ۲۵ ساله دنبال گردید. علاوه بر این، در بعد چندجانبه نیز دولت چهاردهم در اتحادیه‌هایی نظیر بریکس، شانگهای و اتحادیه اقتصادی اوراسیا فعالانه حضور یافت که این اقدامات نشان‌دهنده توجه نظام به همگرایی منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای است. در خصوص محور مقاومت، دیپلماسی جمهوری اسلامی ایران همگام با میدان و در هماهنگی با نیروهای مسلح و نهادهای امنیتی، به حمایت از این محور ادامه داد. سفرهای انجام‌شده به لبنان، عراق و مصر در تقویت جایگاه محور مقاومت بسیار مؤثر بود. علی‌رغم تبلیغات مبنی بر تضعیف این جبهه، واقعیت آن است که این محور در حال بازسازی است و انتظار می‌رود بیش از گذشته بتواند فعالیت‌های خود را در میدان، علیه صهیونیسم و تروریسم، دنبال کند.
سفیر پیشین ایران در جمهوری آذربایجان خاطر نشان کرد: در موضوع مذاکرات هسته‌ای (مذاکرات غیرمستقیم با آمریکا) که بر اساس تصمیم نظام صورت گرفت، دستگاه دیپلماسی جمهوری اسلامی ایران با ثبات، اعتماد به نفس و منطقی قوی وارد عمل شد. این دستگاه در اعلام مواضع و دفاع از منافع ملی دچار تناقض نشد و توانست مذاکرات را به پیش ببرد. در نهایت، این آمریکا بود که با تحریک رژیم صهیونیستی به اقدام نظامی و سپس اقدامات تجاوزکارانه خود، به روند دیپلماتیک خیانت ورزید. این موارد نشان داد که طرف مقابل، دارای تناقض و کشوری بدعهد است. در ارتباط با مذاکرات با کشورهای اروپایی نیز رویکرد مشابهی اتخاذ شد؛ میز مذاکره ترک نشد و فعالیت‌های مؤثری برای دفاع از منافع ملی و مقابله با فشارهای اتحادیه اروپا صورت گرفت که نتایج آن قابل مشاهده است. در مجموع، به نظر می‌رسد سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران در دولت چهاردهم ، نمره قابل قبولی کسب کرده است.

  اقدامات اروپایی‌ها عملیات روانی است

سی روز سرنوشت‌ساز

سی روز سرنوشت‌ساز

فشار اروپا، حمایت چین و روسیه و واکنش محتاطانه آمریکا مسیر مذاکرات هسته‌ای ایران را وارد مرحله‌ای سرنوشت‌ساز کرده است

هفت صبح

هفت صبح

هفت صبح، حسین فاطمی| از روز پنجشنبه، آتش دیپلماسی برجامی بار دیگر شعله‌ور شد؛ سه کشور اروپایی عضو توافق هسته‌ای ایران، فرانسه، آلمان و بریتانیا، با ارسال نامه‌ای رسمی به شورای امنیت سازمان ملل، روند فعال‌سازی مکانیسم «اسنپ‌بک» را آغاز کردند؛ اقدامی که به ادعای آنان در واکنش به عدم پایبندی ایران به تعهدات هسته‌ای صورت گرفته است. این اقدام با واکنش شدید ایران مواجه شد و وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی آن را غیرقانونی، فاقد وجاهت حقوقی و تلاشی برای بازگرداندن تحریم‌های لغوشده خواند.

اقدامات اروپایی‌ها عملیات روانی است

محسن پاک آیین هم به عنوان کارشناسی دیگر در گپ و گفتش با «هفت صبح» و در تحلیل آغاز پروسه فعال‌سازی مکانیزم ماشه توسط سه کشور اروپایی و بازگشت پرونده هسته‌ای ایران به شورای امنیت، با تاکید بر لزوم حفظ انسجام ملی، اقدامات اخیر اروپا را آخرین تیر ترکش دیپلماتیک آن‌ها دانست و هشدار داد که «این اقدامات، بیش از آنکه ایران را تحت فشار قرار دهد، خود اروپا و آمریکا و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را از اطلاعات برنامه‌های صلح‌آمیز هسته‌ای ایران محروم خواهد کرد.»

پاک آیین

سفیر پیشین ایران در آذربایجان با اشاره به نامه اخیر فرانسه، آلمان و بریتانیا ادامه داد که «اقدام این کشورها کاملا غیرقانونی و مخالف مفاد برجام است و حق ندارد پرونده ایران را به شورای امنیت بازگردانند.» از نظر این مفسر حوزه سیاست خارجی، «برگشت چهار قطعنامه تحریمی شورای امنیت عمدتا درباره تحریم‌های نظامی و تسلیحاتی و در بخش محدودی اقتصادی بوده و هیچ یک مجوز جنگ علیه ایران را شامل نمی‌شود.»

به گفته پاک آیین، «این اقدامات اروپایی‌ها بیشتر یک عملیات روانی است که هدف آن ایجاد نگرانی در بازار ارز و کالا و کاهش انسجام ملی است.» وی تاکید کرد که «ایران هیچ‌گاه با بازگشت تحریم‌ها و فعال‌سازی مکانیزم ماشه مواجه نخواهد شد، زیرا چین و روسیه در شورای امنیت به طور حتم این اقدامات را وتو خواهند کرد.»

سفیر اسبق ایران در ازبکستان افزود که «اروپا با این اقدام آخرین تیر ترکش خود را رها کرده و در کوتاه‌مدت ممکن است عملیات روانی ایجاد کند، اما در بلندمدت، دست آن‌ها و آمریکا برای فشار بر ایران خالی خواهد شد. در این فرصت ۳۰ روزه، تهران می‌تواند تصمیمات مهمی درباره ادامه همکاری با آژانس و تعامل با کشورهای عضو برجام اتخاذ کند و برنامه‌های هسته‌ای صلح‌آمیز خود را بدون نظارت خارجی ادامه دهد.»

محسن پاک آیین در تحلیل خود بر اهمیت انسجام ملی هم تاکید کرد و افزود که، «بخش‌های جناحی مرتبط با برجام باید از هرگونه تفرقه و تشدد جلوگیری کنند. همه جناح‌ها باید با هم، سیاست‌های نظام را حمایت کنند تا دشمنان از ایجاد نارضایتی داخلی بهره‌برداری نکنند.» او اضافه کرد که «ایران با قوت برنامه‌های هسته‌ای خود را در مسیر صلح‌آمیز ادامه خواهد داد و از ارائه اطلاعات حساس به آژانس و اروپا خودداری می‌کند.»

به زعم این دیپلمات کشورمان، «رفتار اروپا و آمریکا در این مرحله، فرصتی برای تقویت استقلال دیپلماتیک ایران فراهم کرده است.» وی تصریح می‌کند که «با قطع همکاری‌ها و کاهش اطلاعات در اختیار آژانس، ایران برنامه‌های صلح‌آمیز هسته‌ای خود را بدون مداخله خارجی پیش خواهد برد و طرف‌های دیگر متضرر خواهند شد.» او با اشاره به تهدیدهای محتمل می‌گوید: «تهران در این ۳۰ روز پیش رو دو مسیر اصلی دارد؛ سیاست تعامل هوشمندانه یا سیاست رادیکال و تقابلی.»

با اینحال پاک آیین تاکید کرد که «با توجه به تجربه اقدامات گذشته و ظرفیت‌های داخلی، گزینه منطقی و کم‌هزینه‌تر تعامل هوشمندانه است.» همچنین، وی خاطرنشان کرد که «ایران می‌تواند اقدامات متقابل محدود و سنجیده انجام دهد، اما ورود به سیاست انتحاری یا رویارویی مستقیم با اروپا و آمریکا تنها باعث تشدید فشارها و ایجاد بحران‌های اقتصادی و امنیتی خواهد شد.»

تحلیلگر ارشد حوزه بین‌الملل با اشاره به تجربه کشورهای منطقه افزود که «تجاوزگری اسرائیل و آمریکا هیچ مجوزی از شورای امنیت نداشته است و اقدامات آن‌ها معمولا فراتر از قوانین بین‌المللی است.» او یادآور شد که «ایران با حفظ انسجام ملی و اتخاذ سیاست‌های خردمندانه می‌تواند از بازگشت پرونده هسته‌ای و فشارهای بین‌المللی عبور کند و برنامه هسته‌ای خود را در مسیر صلح‌آمیز ادامه دهد. به این ترتیب، دیپلماسی ایران در این مرحله حساس با فرصت محدود ۳۰ روزه برای اتخاذ تصمیمات راهبردی مواجه است. تصمیمات این دوره می‌تواند مسیر تعامل با آژانس و اروپا و در نهایت وضعیت پرونده هسته‌ای کشور را برای ماه‌های آینده تعیین کند.»

به باور این دیپلمات باسابقه وضعیت داخلی ایران هرچند با مشکلات اقتصادی و فشارهای ناشی از تحریم‌ها روبه‌روست، اما توان ملی، همبستگی اجتماعی و ظرفیت‌های منطقه‌ای کشور همچنان دست بالا را در معادلات به ایران می‌دهد.»

ارتباط دادن مکانیسم ماشه به موضوع‌های نامرتبط؛ اروپا ابزاری در مسیر اهداف آمریکاست

ارتباط دادن مکانیسم ماشه به موضوع‌های نامرتبط؛ اروپا ابزاری در مسیر اهداف آمریکاست

ارتباط دادن مکانیسم ماشه به موضوع‌های دیگر توقع نابجایی است و اروپا با توقعات غیرمنطقی نشان داده که در مسیر اهداف آمریکا حرکت می‌کند.

خبرگزاری میزان -

تروئیکای اروپایی شامل انگلیس، فرانسه و آلمان در هفته‌های اخیر تهدید به فعال‌سازی مکانیسم ماشه کرده‌اند.

تهدید‌های تروئیکا در حالی ادامه یافته که این کشور‌ها نامه‌ای نیز به شورای امنیت در این باره ارسال کرده‌اند.

این در حالی است که مقام‌های ایران بار‌ها تاکید کرده‌اند، تروئیکای اروپایی صلاحیت و حق استفاده از این سازوکار را ندارد.

گفت‌و‌گو‌های ایران و سه کشور اروپایی روز سه‌شنبه گذشته در ژنو برگزار شد؛ در این نشست که ریاست هیئت ایران بر عهده مجید تخت‌روانچی، معاون سیاسی وزیر امور خارجه بود، مدیران سیاسی تروئیکای اروپا و همچنین معاون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا حضور داشتند.

محور اصلی این گفت‌وگوها، تهدید اروپا به فعال کردن سازوکار ماشه و همچنین برخی از مباحث در ارتباط با تمدید قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل بود.

کاظم غریب‎آبادی، معاون حقوقی و امور بین‌الملل وزارت امور خارجه با انتشار پیامی در ایکس درباره این جلسه نوشت: ایران همچنان به دیپلماسی و یک راه‌حل دیپلماتیک سودمند برای هر دو طرف متعهد است؛ زمان آن است که سه کشور اروپایی و شورای امنیت سازمان ملل انتخاب درستی انجام دهند و به دیپلماسی، زمان و فضا بدهند.

در همین حال اسماعیل بقایی، سخنگوی وزارت امور خارجه گفت: در مذاکره ایران با ۳ کشور اروپایی، مطالبه ایران درباره رفع تحریم‌ها و حقوق هسته‌ای صریح و روشن به طرف اروپایی گفته شد.

در همین رابطه، محسن پاک‌آیین، دیپلمات پیشین ایران و کارشناس مسائل بین‌الملل در گفت‌و‌گو با میزان به بررسی ابعاد این موضوع و مواضع ایران در قبال اروپا پرداخته است.

پیام‌های ایران در مذاکرات ژنو

پاک‎آیین، با اشاره به مذاکرات اخیر میان ایران و تروئیکای اروپایی در ژنو گفت: مذاکراتی که انجام شد چند پیام داشت؛ نکته اول اینکه ما همواره دیپلماسی را بر گزینه‌های دیگر ترجیح می‌دهیم و باب مذاکره را با کشور‌های اروپایی کماکان باز نگه داشتیم و آماده هستیم که از مسیر مذاکره و دیپلماسی در جهت تامین منافع ملی ایران اقدام‌هایی را انجام دهیم.

وی بیان کرد: در رابطه با محتوای مذاکرات، ما صریحا مواضع خود را در این مذاکرات اعلام کردیم همان‌گونه که در خبر‌ها آمده است؛ حق ما این است که بعد از ۱۰ سال براساس مفاد خود برجام در مهر ماه پرونده هسته‌ای ایران بسته شود.

کارشناس مسائل بین‌الملل عنوان کرد: با توجه به اینکه در طول این ۱۰ سال هیچ شواهدی دال بر اینکه ایران به دنبال ساخت سلاح اتمی بوده، وجود نداشته و آژانس هم این را تایید کرده که برنامه‌های هسته‌ای ایران در مسیر صلح‎آمیز دنبال شده و ما انتظار داریم که از مسیر دیپلماسی حقوق ایران تامین شود.

شرایط تروئیکا؛ حرکت دقیق در مسیر اهداف آمریکا

دیپلمات پیشین ایران در با اشاره به اینکه متاسفانه اروپایی‌ها با شرایطی که مطرح کردند نشان می‌دهند که دقیقا در مسیر اهداف آمریکا در حال حرکت هستند، تاکید کرد: اصلا اینکه اروپایی‌ها یکی از شرایط را برای فعال نکردن مکانیسم ماشه، ادامه مذاکرات ایران و آمریکا گذاشته‌اند، این دو موضوع به هم چه ربطی دارد؟

کارشناس مسائل بین‎الملل با بیان اینکه بحث مذاکرات ما با آمریکا یک مقوله جداگانه‌ای است، تصریح کرد: این موضع اروپایی‌ها دقیقا نشان‎دهنده این است که آمریکا از ابزار اروپا استفاده می‌کند برای اینکه مذاکرات خود را با ایران ادامه دهد، بدون اینکه هیچ تضمینی دال بر اینکه به تعهدات خود پایبند باشد و در زمان مذاکرات به ایران حمله نمی‌کند یا رژیم صهیونیستی را تحریک به حمله نمی‌کند، ارئه دهد.

مکانیسم ماشه؛ اهرم فشاری برای آمریکا و غرب

پاک‌‏آیین، بیان کرد: یعنی اروپایی‌ها اینجا واسطه شدند که ما با آمریکا مذاکره کنیم که اصلا این موضوع ارتباطی به مسئله مکانیسم ماشه ندارد، موضوع ما با آمریکا یک موضوع جداگانه است و هر زمان که تشخیص دهیم مذاکره می‌کنیم و تشخیص ندهیم مذاکره نمی‌کنیم.

ایران مذاکره در شرایط تهدید را نمی‌پذیرد

وی ادامه داد: اینکه با این اهرم به دنبال اعمال فشار بر ایران هستند که «این کار را کنید وگرنه مکانیسم ماشه را فعال می‌کنیم» یک تهدید است و ما همواره گفته‌ایم که در شرایط تهدید و ارعاب مذاکره نخواهیم کرد.

یپلمات پیشین ایران تصریح کرد: یا اینکه اصلا از آژانس بین‎المللی انرژی اتمی نخواستند که تجاوز رژیم صهیونیستی و آمریکا را به ایران محکوم کنند و بدون اینکه خود آنها این حمله را محکوم کنند از ما خواستند که وارد مذاکره شویم، اینها توقعاتی است که ارتباطی به موضوع مکانیسم ماشه و موضوع برجام ندارد.

کارشناس مسائل بین‎الملل عنوان کرد: در صورتی اینها می‌توانند مکانیسم ماشه را فعال کنند که ما به تعهدات خود پایبند نبوده باشیم در حالی که ما علیرغم خروج آمریکا از برجام تعهدات خود را انجام دادیم و این اروپایی‌ها بودند که به تعهدات خود پایبند نبودند و توقعات اروپا توقعات نابجایی است، نه با منطق، نه با عقل و نه با اخلاق همخوانی ندارد.

پاک‌آیین، گفت: موضوع تمدید این مدت را هم مطرح کردند که این حق ما نیست و حق ما این است که در مهر ماه این موضوع خاتمه پیدا کند و در رابطه با تمدید هم باید ببینیم که در شورای امنیت و سازمان ملل چه روی خواهد داد.

همدستی اروپا در جنگ روانی علیه ایران

سه کشور اروپایی با درخواست فعال‌سازی «مکانیسم ماشه» علیه ایران، زمینه بازگشت تحریم‌های تعلیق‌شده سازمان ملل را فراهم کردند.

همدستی اروپا در جنگ روانی علیه ایران

در این چارچوب، اروپایی‌ها مهلتی ۳۰ روزه برای گفت‌وگو با ایران پیشنهاد داده‌اند تا شاید از بازگشت کامل تحریم‌ها جلوگیری شود. این حرکت تازه، نه‌ تنها پرسش‌هایی درباره رویکرد واقعی اروپا به برجام ایجاد کرده، بلکه بار دیگر مناسبات دیپلماتیک ایران و غرب را وارد مرحله‌ای حساس و پرابهام می‌کند.
در همین چارچوب، کارشناسان مسائل سیاسی و بین‌الملل در گفت‌وگو با خبرنگار قدس، با تأکید بر توان ملت برای پیروزی در این نبرد سیاسی، بر ضرورت بازنگری در تعامل با اروپا تأکید کرده‌اند. آنچه در ادامه می‌آید، چکیده دیدگاه‌های آنان است.

جناح‌ها علیه یکدیگر موضع‌گیری نکنند

محسن پاک‌آیین، دیپلمات ارشد پیشین

واقعیت این است که اروپایی‌ها به لحاظ حقوقی و اخلاقی، وجاهت قانونی برای فعال‌سازی مکانیسم ماشه علیه ایران و بازگرداندن قطعنامه‌های شورای امنیت را ندارند. آن‌ها به تعهدات خود در برجام عمل نکردند و اکنون می‌خواهند علیه کشوری اقدام کنند که تعهداتش را به ‌تمامی انجام داده است. این اقدام نه از نظر ایران قابل پذیرش است و نه از منظر حقوق بین‌الملل اعتبار دارد. شواهد نشان می‌دهد اروپا تحت فشار آمریکا و دستور وزیر خارجه این کشور این اقدام را دنبال می‌کند؛ هر چند چین و روسیه با آن مخالفت کرده و به دنبال ارائه قطعنامه‌ای برخلاف نظر اروپا هستند. حتی اگر اروپایی‌ها موفق به فعال‌سازی چهار قطعنامه شورای امنیت شوند، مفاد آن‌ها بسیار ضعیف‌تر از تحریم‌های گسترده و یک‌جانبه‌ای است که آمریکا و اروپا طی سال‌ها علیه ایران اعمال کرده‌اند. این قطعنامه‌ها عمدتاً محدود به حوزه‌های نظامی و همکاری‌های هسته‌ای هستند و شامل تحریم‌های بانک مرکزی یا فروش نفت ایران نمی‌شوند. بنابراین، اثر عملی آن‌ها از فشارهای کنونی بیشتر نخواهد بود.
ایران در همین شرایط موفق شده میزان غنی‌سازی اورانیوم را از ۳درصد به ۶۰ درصد برساند؛ توان موشکی خود را افزایش دهد و صادرات نفت را مدیریت کند. مردم نگران بازگشت قطعنامه‌ها نباشند؛ فعال‌سازی مکانیسم ماشه عملیات روانی اروپایی است تا بر قیمت ارز و طلا اثر بگذارد و اختلال‌هایی در اقتصاد کشور ایجاد کند.
راهکار مقابله با این عملیات روانی، حفظ انسجام ملی است. جناح‌ها نباید به بهانه مکانیسم ماشه علیه یکدیگر موضع‌گیری کنند، ترفند دشمن را بشناسند و اختلافات داخلی را به کف خیابان نکشانند. با مدیریت منسجم و شفاف‌سازی اقدام‌های پشت پرده اروپا، ایران قادر خواهد بود از این مرحله نیز به خوبی عبور کند و آمریکا و اروپا را از رسیدن به دستاوردی قابل توجه بازبدارد.